Vertrouwen bevechten

Laatst kreeg ik het boek in huis  Op rancuneuze gronden. Onbehagen en populisme in de Lage Landen.

Dit boek is uitgegeven door ForumC. Dat is een forum voor geloof, wetenschap en samenleving. ForumC wil het christelijk geloof verbinden met de grote vragen die leven binnen de samenleving en wetenschap. Ze beleggen o.a. bijeenkomsten in studentensteden. Met interesse heb ik dit boek gelezen. Pim Fortuyn kon ruim tien jaar geleden het onbehagen bij de Nederlanders benoemen als een ‘verweesde samenleving’. Inmiddels is veel onderzoek gedaan naar sociale en juridische factoren. Daarbij is het verwachtingspatroon ten aanzien  van de taak van de overheid aan het licht gekomen, die te denken geeft. Moet de overheid alles kunnen voorkomen en alle problemen oplossen.

Is dat niet een te overdreven taakopvatting voor een overheid?

De bijdrage van advocaat Jonathan Soeharno (Universiteit van Amsterdam) riep vragen bij me op. Hij vertelt, dat de rechtspraak terug moet vechten om het vertrouwen te bevechten. Volgens mij wordt dit zo niets.

Ik zie iets anders: er moet verantwoording worden afgelegd. Een goede uitleg kan een discussie oproepen, die de rechtspraak in haar waarde kan laten. Ik denk ook een beetje aan de Rijdende Rechter: die legt goed uit op een manier dat blijkt hoe hij rekening houdt met feiten en gevoelens. Dat is beter dan bevechten.

Vertrouwen is in de kerk ook belangrijk. Als er geen vertrouwen bestaat, maar wantrouwen groeit, beschadigt dit verhoudingen. Avondmaal vieren kun je ook pas, als kerkenraadsleden geen bezwaar tegen elkaars ambtsuitoefening hebben. Dat heet in kerkelijke taal ‘censura morum’. Eigenlijk is het wel goed om jaarlijks met elkaar te spreken over de sfeer, de onderlinge omgang, de manier van werken met elkaar. Het is een soort evaluatie en dan met persoonlijke aandacht voor elkaar.

Als ik het goed zie, heeft het woord ‘geloof’ in het Grieks van het Nieuwe Testament ook de betekenis van vertrouwen. Als je zegt ‘ik geloof in God’, bedoel je: ik vertrouw God en ik vertrouw me toe aan God; ik weet me veilig bij God. Wie op God vertrouwt, zal niet beschaamd uitkomen, zegt Paulus. Kijk, dat geloof, daar gaat het in de Bijbel over. Of om nog even aan te halen van zondagmorgen jl.:

“Als geloof wordt lauw, lauw, is het niks voor mij en jou!

W.J.W. Scheltens

P.S.: iedere zaterdag hoop ik voor de website van onze kerk een column te schrijven.